Depresja
Depresja u osób starszych ma inne objawy niż te, które występują o osób młodszych. Często bliscy w ogóle ich nie zauważają, gdyż bywają mylone z typowymi objawami starzenia się. Ale przypisywane podeszłemu wiekowi kłopoty z pamięcią, koncentracją, bezsenność, osłabienie, brak apetytu i bóle mięśni mogą świadczyć o depresji w starszym wieku. Niezdiagnozowana i co za tym idzie nieleczona depresja u osób starszych jest niebezpieczna, gdyż częściej niż u ludzi młodszych prowadzi do podejmowania prób samobójczych. Brak zainteresowania, samotność i poczucie wyobcowania, odrzucenia i beznadziei jedynie pogłębiają chorobę. Szacuje się, że na depresję cierpi co trzeci polski senior.
Choroba Parkinsona
Jest to zwyrodnienie struktur mózgu o nieznanej dotąd przyczynie. Choroba Parkinsona u osób starszych polega na zaniku komórek dopaminergicznych, co powoduje wystąpienie charakterystycznych symptomów. Dla tej choroby charakterystyczny jest asymetryczny, jednostronny początek objawów. Ta asymetria utrzymuje się do końca, nawet gdy objawy są już obustronne. Choroba jest dość trudna do wykrycia. Do początkowych objawów Parkinsona u starszych zalicza się: okresowe drżenie ręki, ból barku (tzw. zamrożony bark), mikrografia (pisanie małymi literami), zaczepianie jedną nogą o nierówności podłoża oraz brak balansowania kończyną górną podczas chodzenia.
Główne objawy rozwiniętej choroby Parkinsona u osób starszych to: bradykinezja (spowolnienie ruchowe – zwolnione wykonywanie wszystkich czynności codziennych), drżenie (tzw. drżenie spoczynkowe – podczas niewykonywania żadnej czynności), sztywność mięśniowa (objawiająca się bólem i dyskomfortem podczas wykonywania ruchów, wynikająca z niej tzw. twarz maskowata) oraz niestabilność postawy objawiająca się zawrotami głowy.
Otępienie starcze (demencja starcza)
Jest to pojęcie określające grupę objawów związanych z pogorszeniem funkcji poznawczych. Demencja starcza często jest utożsamiana z chorobą Alzheimera, jednak nie tylko ona jest przyczyną demencji. Otępienie starcze może być wynikiem także choroby Huntingtona, Parkinsona czy Creutzfeldta-Jakoba. Demencja objawia się m.in.: dużymi wahaniami nastroju (depresja, autoagresja), urojeniami u osób starszych, problemami z pamięcią i koncentracją, zanikami pamięci u osób starszych, zaburzeniami snu, brakiem właściwej oceny sytuacji, zaburzeniami mowy (mowa niewyraźna lub szczątkowa aż do zaniknięcia), zaburzeniami orientacyjno-przestrzennymi.
Inkontynencja (nietrzymanie moczu)
Nietrzymanie moczu u osób starszych to mimowolne oddawanie moczu, czyli niezależne od świadomej decyzji. Choć przypadłość ta dotyka osób w różnym wieku, to jednak najczęściej pojawia się u seniorów. Częściej chorują kobiety – wg szacunków nawet 1 na 5 kobiet po 40 roku życia boryka się z tym problemem, a po 80 roku życia aż połowa kobiet. Jest to dolegliwość bardzo krępująca i utrudniająca normalne funkcjonowanie.
Cukrzyca
Cukrzyca u osób starszych to zaburzenie gospodarki węglowodanowej, występujące po 65 roku życia. Jest związana z procesem starzenia się organizmu (insulinooporność, spadek aktywności komórek produkujących insulinę). Wpływ na chorobę mają także czynniki środowiskowe – głównie niewłaściwa dieta oraz brak aktywności fizycznej. Brak ruchu powoduje przyrost tkanki tłuszczowej, co jeszcze bardziej zaburza produkcję insuliny. Bardzo ważne jest, by regularnie badać poziom cukru we krwi u osób starszych. Cukrzyca jest bardzo wyniszczającą chorobą, więc należy jak najszybciej ją zdiagnozować i leczyć.
Choroba Alzheimera
Choroba ta polega na zwyrodnieniu mózgu na skutek odkładania białek o patologicznej strukturze. To z kolei prowadzi do śmierci neuronów, a więc także zmniejszenia ilości produkowanych przez nie substancji przekaźnikowych. Charakterystyczne dla tej choroby są postępujące zaburzenia pamięci i zachowania, które w zaawansowanym stadium całkowicie uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie chorego. Wpływ na wystąpienie tego schorzenia mają czynniki genetyczne i środowiskowe, a głównie wiek. Ryzyko zachorowania zwiększają: nadciśnienie, niewydolność serca, cukrzyca typu II, mała aktywność fizyczna i brak kontaktów społecznych.
Choroba Alzheimera bywa utożsamiana z demencją starczą – otępienie starcze jest jednak jedynie objawem tej choroby. Do wczesnych objawów zalicza się: zaburzenie pamięci świeżej, zaburzenia funkcji poznawczych, zaburzenia mowy, zaburzenia wzrokowo-przestrzenne. Rozpoznanie choroby na wczesnym etapie jest trudne.
Reumatyzm (choroba zwyrodnieniowa stawów)
Choroba zwyrodnieniowa stawów to degradacja tkanki stawowej, do której przyczyniają się czynniki mechaniczne takie jak nadmierne obciążenie kręgosłupa i brak aktywności fizycznej oraz biologiczne. Reumatyzm postępuje z wiekiem. Do pierwszych objawów zalicza się bóle stawowe, następnie dochodzi trzeszczenie stawów, ograniczenie ich ruchomości, a finalnie problemy z poruszaniem się. Mogą tworzyć się wyrośle kostne, torbiele podchrzęstne i stwardnienia. W zaawansowanym stadium choroby stawy są powykrzywiane.
Miażdżyca i choroby miażdżycowe
Miażdżyca to stwardnienie i zwężenie naczyń krwionośnych. Jest niebezpieczna, gdyż naczynia przestają dostarczać krew do tkanek, które obumierają. Wpływ na nią mają ciężkostrawna, niezdrowa dieta, bogata w cholesterol i uboga w składniki polepszające przyswajanie wapnia. Do chorób będących następstwem miażdżycy zalicza się: udar mózgu, zawał serca, chorobę wieńcową.
Nowotwory
Najczęściej występującym nowotworem złośliwym u osób starszych jest rak płuc – głównym czynnikiem ryzyka jest palenie papierosów. Inne częste nowotwory to: rak sutka i rak jelita grubego u kobiet oraz rak jelita grubego i rak prostaty u mężczyzn. Osoby starsze chorują także na raka przełyku, żołądka i trzustki, nerki, pęcherza moczowego, a kobiety po menopauzie na raka szyjki macicy, trzonu macicy, jajnika).
Osteoporoza
Jest to choroba polegająca na obniżeniu wytrzymałości kości i prowadząca do zwiększenia ich łamliwości. Do złamania może dojść od niegroźnego upadku czy nawet potknięcia. Kości osoby chorej na osteoporozę przypominają gąbkę. Najczęściej dotyka osób po 70 roku życia. Stan kości pogarszają: zła dieta (niewystarczająca ilość wapnia, białka, witaminy D), brak aktywności fizycznej, leki steroidowe.
Choroby wieku starczego można i należy leczyć. Istnieje także szereg możliwości łagodzenia ich objawów. Dobra opiekunka wie, że choroby starości mogą być wyzwaniem i sprawdzianem jej umiejętności, a także kompetencji. Rodzaj opieki należy dostosować do rodzaju choroby starczej, na którą cierpi podopieczny.
Ból stawów
Bóle stawów (bóle reumatyczne) to dolegliwość, która może mieć wiele przyczyn. Najczęściej występuje u osób starszych. Ból stawu obejmuje nie tylko sam staw, ale także jego okolice. Może wystąpić obrzęk, zaczerwienienie czy wyższa ciepłota okolic stawu. Ten rodzaj bólu wynikająca ze stylu życia, a konkretnie niezmienianej godzinami pozycji, nadmiernego obciążenia lub urazu. Jeżeli ból stawów jest wynikiem przeciążenia, wystarczy najczęściej odpoczynek i oszczędzający tryb życia. W trakcie leczenia obolałych stawów warto sięgnąć po maści roślinne z arniki, rozmarynu, kasztanowca, hakorośli, szyszki chmielu czy omułka zielonowargowego.
Otyłość sarkopeniczna
Otyłość sarkopeniczna to choroba u osób starszych, która ma podwyższoną zawartość tkanki tłuszczowej przy jednoczesnym zmniejszeniu masy mięśniowej. Otyłość pogarsza kondycję fizyczną seniorów wraz z wiekiem, co negatywnie wpływa na jakość życia.
Wraz ze starzeniem organizm człowieka zmienia proporcje tkanki mięśniowej i tłuszczowej. Około czterdziestu lat rozpoczyna się postępujący proces utraty siły i masy mięśniowej, a w wieku od sześćdziesięciu do siedemdziesięciu pięciu lat rośnie masa tłuszczowa. Tkanka tłuszczowa u osób starszych zaczyna gromadzić się w pobliżu narządów wewnętrznych i wnikać do mięśni. Jednak zmiany w składzie ciała mogą być niewidoczne przez długi czas, jeśli ktoś utrzymuje stosunkowo stałą masę ciała.
Skutkami otyłości są:
-ograniczone funkcje motoryczne – chorzy unikają wówczas codziennych aktywności, a co gorsza zmniejsza się ich sprawność i samodzielność;
-podwyższa się niebezpieczeństwo upadków i złamań, co ogranicza mobilność starszej osoby;
-wolniejsze chodzenie, kłopoty z wchodzeniem po schodach;
-zmniejszona wydolność płuc;
-zespół metaboliczny – cukrzycę, nadciśnienie, udar;
-zwiększone ryzyko pojawienia się chorób sercowo-naczyniowych.
Omdlenia
Omdlenie oraz zasłabnięcie to pojęcia, które często używa się zamiennie. Niemniej jednak istnieją różnice między nimi. Dochodzi do utraty przytomności podczas omdlenia, podczas gdy zasłabnięcie jest stanem przedomdleniowym. Jest to związane z osłabnięciem organizmu, które może powodować zaburzenia świadomości, ale nie utratę świadomości. Możliwy jest upadek podczas zasłabnięcia, podobnie jak podczas omdlenia.
Do częstych przyczyn należą odwodnienie, spadek cukru we krwi, spadek ciśnienia, zaburzenia pracy serca, zmiany w mózgu. Omdlenia u osób starszych nie powinny być lekceważone. Często są one spowodowane kilkoma czynnikami. W takich przypadkach należy zgłosić problem lekarzowi i dokładnie opisać objawy. Odpowiednie leczenie może zapobiec nawrotom omdleń.
W przypadku omdleń u osób starszych trzeba utrzymać spokój i odpowiednio reagować. W przypadku utraty przytomności ułóżmy starszą osobę na płaskim podłożu, rozluźnijmy jej odzież i zaobserwujmy jej oddech i tętno. W tej chwili nie wolno klepać, polewać ani podawać wody ani lekarstw. Jeśli jest to omdlenie, podopieczny powinien wrócić do przytomności w ciągu kilku sekund.
Musimy natychmiast wezwać pomoc, jeśli omdlenie trwa dłużej lub tętno i oddychanie są zatrzymane. Ponadto wykonujemy to, gdy senior doznał poważnych obrażeń po upadku.
Zapytajmy o samopoczucie podopiecznego, gdy wróci do pełnej świadomości, aby zapewnić mu spokój i bezpieczeństwo, aby mógł dojść do siebie. Jeśli wszystko jest w porządku, pomóżmy starszej osobie powoli i spokojnie podnieść się na swoje miejsce.
Alergia
Układ immunologiczny starszych osób jest osłabiony, co prowadzi do chorób, w tym alergii. Pyłki, wilgoć i światło słoneczne mogą powodować alergie, ponieważ osłabiony układ odpornościowy nie jest w stanie rozpoznać czynników zewnętrznych. Przyjmowanie przez osoby starsze leków jest kolejnym czynnikiem silnie związanym z ryzykiem wystąpienia różnych chorób. Wszystkie choroby u osób starszych wymagają odpowiedniego leczenia, a farmaceutyki mogą powodować alergię polekową u osób starszych. U osób starszych osłabienie układu immunologicznego może powodować alergie, takie jak alergie na pyłki, kurz lub sierść, alergie na leki i alergie pokarmowe. Zmiany w odpowiedzi immunologicznej jelit powodują ten rodzaj alergii związanych z układem pokarmowym. U seniorów może rozwinąć się także choroba alergiczna skóry, związana z procesami starzenia, obniżoną zawartością wody w skórze i osłabieniem jej bariery ochronnej.
U osób starszych zarówno jak i u młodych osób obiawy alergii są identyczne. Organizm zaczyna produkować substancje obronne, gdy jest w kontakcie z alergenem. Ich celem jest usunięcie alergenu z ciała. Powodują one następujące objawy:
-atar i kichanie,
-kaszel,
-duszności,
-świąd,
-wysypki,
-stany zapalne.
Warto skorzystać z kalendarza alergika, jeśli alergia u osób starszych wynika z nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego na zewnętrzne czynniki naturalne, takie jak pylenie roślin. Z kalendarza można dowiedzieć się, w których miesiącach następuje pylenie drzew lub traw, które powoduje reakcje alergiczne u osób starszych, a także odpowiednio wcześniej przygotować się do tego.
W walce z alergią ważne jest regularne przyjmowanie przepisanych leków i pozostawanie pod obserwacją lekarza. Niemniej jednak osoby starsze nie zawsze są w stanie samodzielnie zrealizować receptę, udać się do lekarza lub pamiętać o przyjmowaniu farmaceutyków. W takich przypadkach niezbędna jest pomoc opiekunki, która opiekuje się chorym:
-umówi na wizytę,
-pomoże dotrzeć do lekarza,
-wykupi odpowiednie farmaceutyki,
-dopilnuje, aby osoba starsza przyjmowała zalecone przez lekarza dawki leków o wyznaczonej porze,
-przygotuje kalendarz alergika.
Bezsenność
Wraz z wiekiem często pojawiają się lub narastają różnorakie problemy ze snem. Bezsenność to brak snu w jakiejkolwiek ilości lub jakości. Wraz z nią pojawiają się objawy, takie jak:
-częste przebudzenia,
-przedwczesne przebudzenia,
-uczucie niewyspania (pomimo przespania odpowiedniej ilości godzin),
-problemy z zasypianiem.
Jakość życia osób starszych może zostać negatywnie wpływona przez brak snu. Przewracanie się z boku na bok w łóżku powoduje frustrację, niewyspanie, także powoduje rozdrażnienie, a brak odpowiedniego snu może osłabiać koncentrację, może powodować zawroty głowy i inne objawy. W rezultacie należy podjąć walkę z problemem bezsenności u osób starszych. Aby poprawić jakość i ilość snu seniorów, często wystarczą niewielkie zmiany nawyków.
Bardzo wiele przyczyn, w tym ogólny stan zdrowia i codzienne nawyki, mogą powodować bezsenność u osób seniorów. Aby pomóc osobie starszej w walce z bezsennością, należy zastanowić się, co mogło wpłynąć na pogorszenie jakości lub długości snu. Ponadto czynniki poniżej mogą mieć wpływ na bezsenność u osób w wieku starszym:
-Choroby – Bezsenność może być spowodowana różnymi chorobami, w tym depresją, chorobami układu pokarmowego, potrzebą częstego oddawania moczu, chorobą Alzheimera lub dolegliwościami bólowymi. Z nimi należy bezwzględnie walczyć lub przyjmować zalecone przez lekarza leki, aby emeryt mógł spać spokojnie i zdrowo.
-Przyjmowane leki — Niektóre leki przyjmowane przez osoby starsze mogą również zaburzać prawidłowy sen. Wśród substancji, które mają ten efekt, znajdują się beta-blokery, fluorochinolony, kortykosterydy, lewodopę, amantadynę i fenytoinę.
-Złe nawyki związane ze snem — Nieprawidłowe nawyki seniorów mogą również prowadzić do obniżenia jakości snu i zmniejszenia ilości snu. Osoby starsze mogą mieć większą skłonność do bezsenności w przyszłości, jeśli będą spożywać duże ilości posiłków przed pójściem spać, kładą się do łóżka „bo już pora”, mimo że nie są zmęczone.
-Zmiana rytmu dnia: przejście na emeryturę często wiąże się ze zmianą rytmu dobowego, co może powodować problemy z bezsennością u osób starszych. Nie trzeba już wstawać wcześnie do pracy, można do późna oglądać telewizję lub czytać książki, a nuda po południu zachęca do ucinania drzemek.
-Brak aktywności fizycznej — aktywność fizyczna poprawia zdrowie, niezależnie od wieku. Zbyt mała ilość aktywności w ciągu dnia może wywoływać bezsenność w nocy.
-Zbyt mała ilość słońca w ciągu dnia — przebywanie w domu przez cały dzień źle wpływa na sen. Jest to szczególnie ważne zimą, gdy światło słoneczne jest bardzo ograniczone.
Pomóż seniorowi w zmianie złych nawyków, których się nauczył. Przekonaj go do rezygnacji z drzemek popołudniami, pomóż mu planować dzień, zachęcaj do aktywności na świeżym powietrzu i naucz go, że ostatni, lekki posiłek powinien być spożywany trzy godziny przed pójściem spać. Problem bezsenności u osoby starszej można skutecznie rozwiązać poprzez zmianę nawyków.
Naucz emeryta, jak zachować higienę snu. Wieczorem można się wyciszyć, słuchając delikatnej muzyki, czytając ulubioną książkę lub kąpiąc się. Nie zaleca się również spożywania zbyt dużej ilości żywności ani oglądania intensywnych programów telewizyjnych wieczorami. Emocje i kofeina mogą wpływać na problemy z zasypianiem.
Demencja starcza z agresją
Demencja u seniorów może powodować agresję u nich. To niezwykle trudna i stresująca sytuacja dla osoby, która nią się opiekuje. Agresja osób starszych wobec innych może być znaczącym problemem.
Agresja to każde zachowanie, które może szkodzić komuś fizycznie lub psychicznie. U seniorów agresja może przybierać formę fizyczną lub werbalną. Ten drugi rodzaj agresywnych zachowań jest najczęściej spotykany w przypadku demencji. W większości biorą się z tego, że otępienie u starszych osób często towarzyszy poczuciu zagrożenia, nawet jeśli nie ma wystarczających podstaw do tego.
Demencja starcza i agresja mogą iść w parze, jednak zachowania agresywne wywołuje nie tylko sama choroba. Są to także:
-niedobory serotoniny (hormonu szczęścia),
-długotrwały ból,
-efekty uboczne przyjmowania niektórych leków,
-poczucie przemijania i utraty samodzielności,
-błędy popełniane przez opiekuna.
Agresja w demencji u osób starszych może przejawiać się na różne sposoby. Senior może np.:
-zacząć obrzucać bliskich i opiekuna wyzwiskami,
-używać wulgaryzmów i gróźb,
-wykonywać gwałtowne ruchy,
-używać siły fizycznej wobec innych (bicie, kopanie, gryzienie, stawianie oporu podczas codziennych zabiegów pielęgnacyjnych).
Przede wszystkim należy pamiętać, że agresywne zachowania są wynikiem choroby demencji starczej. Opiekun osoby starszej nie powinien brać zachowań podopiecznego do siebie. Seniora należy zawsze traktować z empatią i zrozumieniem.
Potrzebne będzie odpowiednie leczenie, jeśli podopieczny cierpi na demencję starczą i ma problemy z agresją. Uzyskaj pomoc od geriatry, neurologa lub psychiatry.
Grypa
Grypa występuje głównie w okresie jesienno-zimowym. Osoby młodsze zwykle radzą sobie z tym łagodnie. Niemniej jednak grypa u seniorów stanowi poważny problem, ponieważ osoby starsze mogą ją przechodzić bardzo trudno. Co więcej, może być dla nich szkodliwa.
Grypa, w przeciwieństwie do przeziębienia, zwykle szybko się rozwija i ma ostre objawy u osób starszych i młodszych. Warto zauważyć, że seniorzy zwykle mają cięższe symptomy i mogą się utrzymywać przez dłuższy czas niż młodzi ludzie. W związku z tym emeryci mają słabsze układy odpornościowe, które są dodatkowo osłabiane przez inne choroby, na które cierpią. Grypa u osób starszych zwykle trwa siedem dni, a czasami może nawet wymagać hospitalizacji.
Najpopularniejsze symptomy choroby to:
-wysoka gorączka,
-osłabienie organizmu, uczucie rozbicia,
-dreszcze,
-bóle głowy oraz mięśni,
-zmęczenie i problemy ze snem,
-katar, ból gardła i kaszel, uczucie suchości w gardle i nosie,
-problemy z oddychaniem.
Umów swojego podopiecznego niezwłocznie do lekarza, jeśli poczuje objawy grypy. Niezależnie od tego, czy jest to tylko przeziębienie, lepiej jest dmuchać w zimne. Lekarz będzie w stanie wybrać odpowiednie leki, aby pomóc seniorowi wrócić do dobrego samopoczucia. Pamiętaj, że osobom starszym nie należy podawać leków według własnego uznania, ponieważ mogą one reagować na leki, które emeryt regularnie przyjmuje.
Koronawirus
SARS-CoV-2 to oficjalne określenie koronawirusa, który wywołał pandemię. COVID-19 to drobnoustrój, który powoduje chorobę. Infekcje układów pokarmowych i oddechowych wywoływane przez koronawirusy są znane od dawna. Infekcje te są zwykle łagodne, ale niestety infekcja SARS-CoV-2 może czasem prowadzić do zapalenia płuc, które jest szczególnie niebezpieczne dla osób starszych i u osób o obniżonej odporności.
Wirus rozprzestrzenia się poprzez kropelki. W rezultacie niebezpieczny jest nie tylko kontakt z osobami, z którymi możesz się zarazić, ale także z przedmiotami, których używali. Zakażenie koronawirusem COVID-19 u młodych ludzi często przebiega lekko, podobnie jak przeziębienie, lub całkowicie bezobjawowo. Niemniej jednak nadal są nosicielami i mogą stanowić zagrożenie dla osób o słabszej odporności.
Objawy koronawirusa to między innymi:
-gorączka,
-kaszel,
-katar,
-bóle mięśni,
-poczucie zmęczenia,
-brak apetytu,
-zapalenie spojówek,
-problemy trawienne,
-problemy ze wzrokiem,
-zaburzenia psychiczne,
-zanik smaku i węchu.
W tej chwili leczenie opiera się na objawach. Warto zauważyć, że chociaż choroba wywoływana przez koronawirusa może doprowadzić do śmierci, lekarze odnotowują wiele przypadków wyzdrowienia.
Nietrzymanie moczu
Problem nietrzymania moczu u osób starszych, znany również jako inkontynencja, jest niezwykle wstydliwy. Połowa kobiet i 1/3 mężczyzn doświadcza tego po 80. roku życia. Ze względu na swój charakter i zażenowanie, jakie wywołuje, starsi ludzie często go ignorują lub pomijają. Może prowadzić do wycofania się z życia, depresji, izolacji itp. W rezultacie należy z nim bezwarunkowo walczyć.
Wiele problemów natury społecznej i higienicznej może wynikać z nietrzymania moczu u osób starszych. Osoby dotknięte inkontynencją odsuwają się od życia społecznego, ponieważ czują się zawstydzone tym, co dzieje się z ich organizmem. Aby skutecznie pokonać nietrzymanie moczu u osób starszych, należy zrozumieć jego przyczyny. Może to skutkować między innymi:
-związanego z wiekiem osłabienia mięśni dróg moczowych i zwieraczy;
-nawracających infekcji układu moczowego,
-kamicy pęcherza moczowego,
-zaparć,
-otyłości,
-niektórych chorób (np. Alzheimer, Parkinson, stwardnienie rozsiane, udar),
-przebytych porodów u kobiet,
-przerostu prostaty u mężczyzn,
-przebytych operacji ginekologicznych i urologicznych,
-braku możliwości szybkiego dotarcia do łazienki.
Urojenia psychiczne
Z wiekiem cały organizm starzeje się, w tym mózg. Chociaż tempo tego procesu zależy od wielu czynników, wszyscy starsi ludzie doświadczają w mniejszym bądź większym stopniu starzenia się psychicznego. Wraz z wiekiem ludzki mózg traci zdolność tworzenia nowych połączeń pomiędzy neuronami, podczas gdy stare połączenia obumierają. Niemniej jednak istnieje sposób radzenia sobie z tym problemem: im bardziej człowiek rozwija zdolność zapamiętywania w wczesnych latach swojego życia, tym bardziej prawdopodobne jest, że zachowa ją do późnej starości, jeśli oczywiście będzie o nią dbać. Może to pomóc mu uniknąć urojeń starczych. W rezultacie również starsi ludzie muszą ćwiczyć na miarę swoich możliwości. Można to osiągnąć nawet drobnymi gestami, takimi jak zachęcanie osoby starszej do samodzielnego działania, gdy jest w stanie, lub zachęcanie jej do samodzielnego myślenia, zamiast zostawiania jej do samodzielnego działania. I chociaż ten aspekt w zawodzie opiekuna osoby starszej jest dosyć trudny i w dużej mierze zależy od oczekiwań pracodawców, można starać się ćwiczyć zdolność zapamiętywania starszej osoby poprzez czytanie jej książek lub zachęcanie jej do uprawiania różnych aktywności, takich jak gra w szachy lub warcaby, zamiast biernie siedzieć przed telewizorem.
Urojenia u osób starszych mogą przybierać bardzo różnorodne formy takie jak:
-Omamy wzrokowe – towarzyszą Zespołowi Zespołowi Chrlesa Bonneta, senior widzi rzeczy, których nie ma, od drobnych błysków, poprzez ludzi i zwierzęta, a nawet całe pomieszczenia.
-urojenia prześladowcze – starsza osoba wierzy, że wszyscy są przeciwko niemu. Może to dotyczyć rodziny, opiekunów, lekarzy i całej instytucji.
-Urojenia ksobne – senior jest przekonany, że jest jedynym odpowiedzialnym za działania innych. Wszelkie słowa, ruchy czy śmiechy przypadkowych osób miałyby dotyczyć tylko jego.
-Urojenia hipochondryczne – osoba starsza wierzy, że ma śmiertelną chorobę, która toczy ją, nawet jeśli lekarze i badania nie twierdzą, że tak jest.
Urojenia mogą wystąpić u osób starszych. Nie należy ich lekceważyć, podobnie jak innych problemów ze zdrowiem w jesieni życia. W przypadku potrzeby seniora należy zapewnić wsparcie i umówić go do specjalisty. Życie jego i jego rodziny może być znacznie łatwiejsze dzięki temu. Nieuniknione są zmiany psychiczne seniorów, ale jako opiekun osoby starszej możesz zadbać o to, aby były one jak najmniej uciążliwe dla każdego.
Uzależnienia
Uzależnienie seniora to powszechny, choć często ignorowany problem. Dotyka nawet 4% osób przebywających w ośrodkach odwykowych po 65. roku życia. Uzależnienie u osób starszych może mieć śmiertelny wpływ. Czasami rzeczy, które działają bez reakcji u młodych ludzi, mogą mieć skutki uboczne u starszych ludzi.
Częste uzależnienie seniora dotyczy głównie dwóch aspektów:
-lekomanii,
-alkoholizmu.
Organizm człowieka przechodzi wiele zmian wraz z upływem czasu. Pojawia się osłabienie i choroby różnych układów. Leczenie – z pomocą lekarza lub farmaceuty w aptece – jest naturalną reakcją seniora. Cienka granica między koniecznością rzeczywistego leczenia a uzależnieniem od leków, zwłaszcza bez recepty.
Każda grupa społeczna zmaga się z problemem uzależnienia od alkoholu, ponieważ istnieje bardzo płynne przejście pomiędzy piciem alkoholu w przypadku potrzeby a nałogiem. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują, że 15% mężczyzn i 10% kobiet doświadcza nadużycia wśród osób powyżej 65. roku życia.
Jak w każdym innym przypadku, istnieją określone przyczyny uzależnienia u osób starszych. Taka lista przyczyn jest długa u osób starszych ze względu na liczne zmiany zachodzące zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Początki uzależnień obejmują:
-rozstania z bliskimi – np. z małżonkiem lub dziećmi, które przestają odwiedzać starszych rodziców,
-kłótnie z bliskimi i związana z tym samotność,
-świadomość upływu czasu,
-pogarszający się stan zdrowia,
-pogarszająca się sytuacja finansowa,
-złe samopoczucie psychiczne,
-brak perspektyw na przyszłość,
-bezsenność,
-lęki i stany depresyjne.
W przypadku osób starszych uzależnienie można rozpoznać na wczesnym etapie. wystarczy mieć dobry kontakt z daną osobą, regularnie odwiedzać ją i obserwować jej codzienne życie. W rezultacie największą szansę na zidentyfikowanie uzależnienia mają członkowie najbliższej rodziny, sąsiedzi i przyjaciele seniora. Jakie objawy mogą wskazywać na to, że możesz być uzależniony? To są przykłady:
-zdenerwowanie lub często zmieniający się nastrój,
-bezsenność lub nadmierna senność,
-niedożywienie,
-kłopoty z utrzymywaniem prawidłowej higieny ciała,
-częste wizyty w przychodni lekarskiej,
-pogorszenie pamięci i koncentracji,
W walce z uzależnieniem u osób starszych niezbędne jest wsparcie i opieka bliskich osób przed wejściem w nałóg. Niestety wielu starszych ludzi nie otrzymuje takiej pomocy, a pomoc musi pochodzić z zewnątrz.
Zaćma
Jest to konsekwencją starzenia się organizmu. Wraz z wiekiem w soczewce oka gromadzi się coraz więcej cząsteczek białka. W rezultacie promienie świetlne stają się trudniejsze do załamania. Prowadzą one również do zmętnienia i utraty elastyczności soczewki, co powoduje, że nie jest w stanie się akomodować. Dlatego tak wiele osób po 50. roku życia ma problemy ze wzrokiem. Nie należy lekceważyć zaćmy.
Podatność na wystąpienie katarakty może zostać zwiększona przez szereg czynników ryzyka. Należą do nich między innymi:
-stosowanie leków steroidowych,
-długotrwałą ekspozycję na promieniowanie UV,
-różnego rodzaju urazy oka,
-nałogowe palenie tytoniu,
-nadużywanie alkoholu,
-niektóre choroby,
-predyspozycje genetyczne.
Warto wiedzieć, że nie da się zapobiec zaćmie. Niemniej jednak ważne jest, aby w miarę możliwości unikać czynników ryzyka.
Niestety, aby rozwiązać ten problem, konieczna będzie chirurgiczna interwencja. Im szybsza jego interwencja, tym lepiej. W związku z tym, gdy zauważysz pierwsze objawy zaćmy, powinieneś zgłosić się do specjalisty. Zmętniała soczewka jest usuwana podczas leczenia. Aby zastąpić pierwotną soczewkę, w jej miejsce wstawia się specjalny implant. Zwykle operacja daje dobre wyniki i rozwiązuje problem skutecznie.
Zaparcia
Zaparcia to stan, w którym treści jelitowe pozostają w jelicie grubym przez dłuższy czas lub gdy występują problemy z wydalaniem stolca. Zaparcia są uważane za możliwe, jeśli wypróżnienia występują rzadziej niż 2-3 razy w tygodniu. Jeśli ktoś jest zdrowy, powinien oddawać stolec co najmniej raz na trzy dni.
Jednak zaparcia u osób starszych to nie tylko problemy z oddawaniem kału lub dyskomfort podczas wypróżniania. Istnieje również wiele innych nieprzyjemnych objawów związanych z układem pokarmowym i nie tylko. Zaparcia mogą wystąpić u osób starszych leżących i nie tylko, w tym między innymi:
-poczucie pełności,
-wzdęcia,
-gazy,
-odbijanie,
-poczucie niesmaku w ustach,
-bóle głowy.
Należy pamiętać, że spadek ilości wypróżnień wraz z wiekiem jest normalnym procesem. W rezultacie starsi ludzie nie zawsze potrzebują leków na zaparcia od razu, czasami wystarczą niewielkie zmiany w diecie, aby naprawić problem.
Zaparcia u osób starszych mogą być spowodowane różnymi chorobami, na które cierpią emeryci. Wśród nich wymienić można zarówno te związane z układem pokarmowym, takie jak nowotwór jelita grubego, zwężenie jelit czy zapalenie jelita grubego, jak i inne, takie jak cukrzyca, mukowiscydoza, niedoczynność tarczycy, choroby układu nerwowego i otyłość.
Zaparcia u seniorów mogą być spowodowane spożywanie zbyt małej lub dużej ilości pokarmów, dieta ubogoresztkowa, w której brakuje błonnika i niewystarczająca ilość płynów. Warto pamiętać o tym, że seniorzy często nie mają apetytu i nie piją dużo. W rezultacie dieta jest tak ważna dla osób starszych z zaparciami, ponieważ jej zmiana może pomóc w przywróceniu prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego.
Zaparcia u osób starszych leżących i chodzących można leczyć za pomocą środków farmakologicznych. Nie powinien to być jednak pierwszy wybór. Gdy pojawiają się one sporadycznie, można spróbować poradzić sobie z nimi domowymi sposobami. Zawsze kluczowym jest zdiagnozowanie przyczyny występowania zaparć u starszych osób.
Gdy problemem są zaparcia u osób starszych leczenie domowe obejmuje:
-gdy to możliwe zwiększenie aktywności ruchowej,
-zmiana diety na bogatoresztkową,
-zwiększenie ilości spożywanych płynów,
-spożywanie produktów poprawiających przemianę materii np. suszonych śliwek, gotowanego siemienia lnianego itp.